Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να προσεγγίσει κανείς μια στρατηγική για μία υβριδική έκδοση, αλλά η υπόθεση είναι απλή: υιοθετήστε τα στοιχεία από τα παραδοσιακά μοντέλα, καθώς και από τα μοντέλα αυτοεκδόσεων που ταιριάζουν καλύτερα στην περίπτωσή σας.
Πριν από λίγο καιρό, σε μία από τις εκθέσεις βιβλίου στην Θεσσαλονίκη, πέρασα ένα Σαββατοκύριακο(+) με συγγραφείς απ’ όλη τη χώρα. Πολλοί είχαν ταξιδέψει από μακριά και ξόδεψαν αρκετά ευρώ, ελπίζοντας να πλασάρουν τα χειρόγραφα τους σε ατζέντηδες ή εκδότες που παρακολουθούν την εκδήλωση.
Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους συγγραφείς δεν είχαν ποτέ πάρει στα σοβαρά την υπόθεση “αυτοέκδοση” ή δεν την θεωρούσαν αποδοτική.
Γιατί; Επειδή είχαν αποφασίσει να θέσουν όλες τις προσπάθειές τους στην επιδίωξη μιας παραδοσιακής εκδοτικής καριέρας. Οι λίγοι που κατάφερα να πείσω να μιλήσουμε μου είπαν την ίδια ιστορία ξανά και ξανά: η αυτοέκδοση δεν ήταν μέρος του πλάνου τους.
Η απάντησή μου σε αυτούς; «Χρειάζεσαι ένα διαφορετικό πλάνο!»
Τους είπα ότι υπήρχε ένας διαφορετικός τρόπος για να πετύχουν το στόχο τους. Η παραδοσιακή έκδοση σε αντίθεση με την αυτοέκδοση, δεν αποτελεί μια διαζευκτική προσπάθεια. Μπορείτε να κάνετε και τα δύο· στην πραγματικότητα, θα πρέπει να κάνετε και τα δύο. Η προσέγγιση αυτή λειτουργεί για χιλιάδες συγγραφείς στο εξωτερικό, αλλά και για Έλληνες λογοτέχνες, ακριβώς όπως εσείς.
Υβριδική Έκδοση
Λέγεται υβριδική έκδοση, και, συγγραφείς όλων των ειδών – από έμπειρους συγγραφείς με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στο New York Times, μέχρι πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς – χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο. Έχω περάσει ώρες πολλές με συγγραφείς, συζητώντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των παραδοσιακών εκδόσεων και των αυτοεκδόσεων. Αλλά, τι γίνεται αν κανένα από τα δύο δε μοιάζει σωστό; Αν σας αρέσουν ορισμένες πτυχές κι από τα δύο μοντέλα. Τι γίνεται αν θέλετε να κάνετε και τα δύο;
Αυτή είναι η απάντηση: κάντε και τα δύο. Προσπαθήστε να κάνετε όσα περισσότερα πράγματα μπορείτε για να τονώσετε την καριέρα σας στο γράψιμο. Αυτό το διπλό μοντέλο που συνδυάζει την αυτοέκδοση και την παραδοσιακή έκδοση ενθαρρύνει και τους συγγραφείς και τους εκδότες.
Οι υβριδικές εκδόσεις είναι δύσκολο να οριστούν επειδή είναι δυναμικές· υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να προσεγγίσει κανείς αυτό το είδος της στρατηγικής. Υπάρχουν σαφή βήματα, τα οφέλη και τα μειονεκτήματα, των σαφώς ξεχωριστών μοντέλων της αυτοέκδοσης και της παραδοσιακής έκδοσης. Ακολουθώντας μια στρατηγική υβριδικής έκδοσης, οι συγγραφείς υιοθετούν τα πράγματα από κάθε μοντέλο που ταιριάζουν καλύτερα στις δικές τους περιπτώσεις.
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη στην προσέγγιση των υβριδικών εκδόσεων είναι ότι οι περισσότεροι εκδότες ενθαρρύνουν και επικροτούν αυτή την πορεία. Οι παραδοσιακοί εκδότες κερδίζουν από τις πρωτοποριακές προσπάθειες των συγγραφέων, δημιουργώντας μια προσαρμοσμένη, καινοτόμο προσέγγιση για την έκδοση.
Το σχέδιο δράσης της υβριδικής σας έκδοσης:
Οι υβριδικές εκδόσεις είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, επειδή υπάρχουν τόσες πολλές πιθανές παραλλαγές. Αυτή είναι η ομορφιά αυτής της προσέγγισης, επειδή η περίπτωση του κάθε συγγραφέα είναι διαφορετική.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα: Η υβριδική έκδοση μπορεί να εφαρμοστεί σ’ ένα μόνο έργο ή σε μια ολόκληρη καριέρα. Ρίξτε μια ματιά σε μερικά από τα πιο κοινά παραδείγματα της στρατηγικής των υβριδικών εκδόσεων:
- Συγγραφέας Α
Η καριέρα του συγγραφέα Α (παλαιός) ξεκίνησε με παραδοσιακές εκδόσεις βιβλίων, αλλά βλέποντας την άνοδο που είχε η αυτοέκδοση, αποφασίζει να την δοκιμάσει για τον εαυτό του. Έτσι, ο συγγραφέας αποφασίζει να εκδώσει μερικά βιβλία με παραδοσιακή έκδοση και άλλα με αυτοέκδοση. Ο Hugh Howey είναι ένα τέλειο παράδειγμα αυτής της στρατηγικής. - Συγγραφέας Β
Ο συγγραφέας Β (παλαιός) έχει αυτοεκδώσει πολλά βιβλία και έχει διαβαστεί από ένα παραδοσιακό εκδότη. Έχει δημιουργήσει μια πλατφόρμα και προσέλκυσε την προσοχή ενός ατζέντη ή/και εκδότη με το δικό του μάρκετινγκ και τις δικές του πωλήσεις. Το έχω δει αυτό να συμβαίνει. Οι Scott McCormick και Robert Lazzell υπέγραψαν συμβόλαιο τεσσάρων βιβλίων με τις εκδόσεις Puffin Books μετά την αυτοέκδοση τους. - Συγγραφέας Γ (!)
Ο συγγραφέας Γ (νέος ή παλαιός) κάνει μια συμφωνία για τυπωμένο βιβλίο με τον παραδοσιακό εκδότη, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να αυτοεκδίδει ηλεκτρονικά το ίδιο βιβλίο, διατηρώντας όλα τα ψηφιακά δικαιώματα και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης.
Και υπάρχουν δεκάδες άλλα πιθανά σενάρια που μπορούν να χρησιμοποιήσουν και τα δύο μοντέλα ταυτόχρονα. Με απλά λόγια, αυτά τα νέα υβριδικά μοντέλα αλλάζουν το πρόσωπο της έκδοσης. Επομένως, ποια είναι τα οφέλη;
Τα οφέλη των υβριδικών εκδόσεων:
Ανέφερα πώς η υβριδική έκδοση είναι ωφέλιμη για όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών εκδοτών. Οι παραδοσιακοί εκδότες επωφελούνται επειδή μπορούν να υπογράψουν συμβόλαια με συγγραφείς που έχουν ήδη αυτοεκδώσει και έχουν δημιουργήσει ένα κοινό. Αυτή είναι μια επένδυση χαμηλού κινδύνου για τον εκδότη, επειδή ξέρει ότι τα βιβλία θα πωλούνται στους υφιστάμενους αναγνώστες και τους λάτρεις. Ακόμη κι αν οι πωλήσεις δεν είναι θεαματικές, οι εκδότες μπορούν να κρίνουν καλύτερα την έλξη της υπόθεσης ή του θέματος ενός βιβλίου όταν είναι αληθινό, απτό προϊόν και όχι ένα απλό κείμενο.
Μπορεί να έχετε παρατηρήσει πως τα κινηματογραφικά στούντιο που δείχνουν τις τελευταίες ταινίες, έχουν την τάση να τους αρέσουν οι συνέχειες, ή υποθέσεις ταινιών που μοιάζουν σαν μια πρόταση που «δεν πρέπει να χάσετε». Σήμερα, τα στούντιο είναι λιγότερο πιθανό να πειραματιστούν με νέους, μη δοκιμασμένους πρωταγωνιστές ή ηθοποιούς ή να προσπαθήσουν να καλύψουν θέματα που είναι μακριά από τις παραδοσιακές φόρμουλες πλοκής ταινιών. Απλώς, δεν μπορούν να διακινδυνεύσουν 100 εκατομμύρια ζημιές.
Σε πολύ μικρότερη κλίμακα μεν, αλλά ο κάθε νέος συγγραφέας είναι ένας κίνδυνος για έναν εκδοτικό οίκο. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να πει κανείς ποια βιβλία θα μπουν στις λίστες best seller και ποια θα πατώσουν. Ωστόσο, δε μιλάμε για 100 εκατομμύρια απώλειες εδώ, αλλά καθώς οι παραδοσιακοί εκδότες γίνονται πιο αδύναμοι σ’ αυτό το νέο εκδοτικό κλίμα, δεν μπορούν ν’ αντέξουν τις χαμένες προσπάθειες.
Εν τω μεταξύ, οι συγγραφείς οι οποίοι ασχολούνται με την αυτοέκδοση, βελτιώνουν τις δεξιότητες γραφής και πώλησής τους, σ’ ένα χαμηλότερο επίπεδο, έτσι ώστε αν και όταν διαβαστούν από έναν εκδότη να έχουν την κατάλληλη εμπειρία για να φτάσουν στο ευρύτερο κοινό που ο εκδότης θα τους εκθέσει.
Όπως είπα: «Είναι επωφελής για όλους».
Και, μάλιστα, μπορεί να γίνει πιο επωφελής για τους συγγραφείς, εάν προτιμήσουν να εκδώσουν το βιβλίο τους ΚΑΙ με την μέθοδο της “Εκτύπωσης κατά Παραγγελία” (Print on Demand).
Ο Δήμος είναι Συγγραφέας, Εκδότης βιβλίων – ψηφιακών και έντυπων – και Blogger. Η Γραφιστική, η Κατασκευή Ιστοσελίδων και το Internet Marketing, είναι κάποιοι ακόμα από τους βασικούς επαγγελματικούς τομείς του.
Ακόμη, είναι Μουσικός, Συνθέτης και Μηχανικός Ήχου.
Add Comment